İlk kez süper kütleli karanlık yıldızlar görüyor olabilir miyiz?
Laurence Tognetti* – Ulusal Bilimler Akademisi Bülteni’nde (PNAS) yayınlanan yeni bir araştırma, kozmosun başlangıcında oluşan ve tüketerek beslendiği düşünülen, ‘kara yıldızlar’ olarak bilinen, Güneş’ten kat kat büyük olduğu tahmin edilen gök cisimlerini inceliyor. karanlık madde parçacıkları Yeni araştırma, NASA’nın James Webb Uzay Teleskobu (JWST) ve – özellikle – Gelişmiş Derin Galaksi Dışı Gözlem Aracı (JADES) spektroskopik analiz cihazı kullanılarak yapıldı ve astronomların karanlık yıldızları ve karanlık maddenin doğasını daha iyi anlamalarına yardımcı olma potansiyeline sahip. .
Belirsiz konu bilim camiası için bir sır olarak kalırken, bulgular aynı zamanda emekleme dönemindeki evrene nasıl katkıda bulunabileceğini de ortaya koyuyor.
“GÜCÜNÜN KARA MADDE OLDUĞUNU KEŞFEDİK”
Araştırma yazarı ABD, Austin’deki Texas Üniversitesi Fizik Bölümü’nden Prof. Katherine Freese, “Yeni bir yıldız türü keşfetmek kendi içinde ilginç, ancak ona güç verenin karanlık madde olduğunu keşfetmek çok daha büyük bir keşif” dedi.
JADES-GS-z13-0, JADES-GS-z12-0 ve JADES-GS-z11-0 adlı karanlık yıldız adaylarının Büyük Patlama’dan yaklaşık 320 ila 400 milyon yıl sonra oluştuğu varsayılıyor. Başlangıçta potansiyel galaksiler olarak sınıflandırılan bu adayların Güneş’ten yaklaşık 1 milyon kat daha büyük ve 1 milyar kat daha parlak olduğu varsayılıyor.
Büyük Patlama’dan hemen sonra dünyada ortaya çıkan birinci nesil yıldız türleri hakkında hiçbiri gözlemlenmemiş birkaç hipotez vardır: Bunlar hidrojen yakan ‘III. Nüfus ‘yıldızlardan’ ve karanlık yıldızlardan oluşur. Öte yandan, tüm bilimsel keşifler gibi JWST’nin de bu bulguları doğrulamak için bazı takip gözlemleri yapması gerekiyor. Bu adayların karanlık yıldızlar olduğu doğrulanırsa, erken dönem galaksilerin olması gerekenden daha büyük olduğuna dair en son JWST gözlemlerine dayanarak evrenin mevcut kozmolojik modellerine meydan okuyabilirler.
STANDART MODELDE DEĞİŞİKLİKLER YAPILMASI GEREKECEK
Araştırma hakkında Freese, “Büyük olasılıkla, ‘standart model’ içinde bazı şeylerin değiştirilmesi gerekecek; çünkü bizim yaptığımız gibi tamamen yeni bir şey önerme olasılığı her zaman daha düşüktür. “Ancak, erken galaksilere benzeyen bu nesnelerden bazıları gerçekten karanlık yıldızlarsa, galaksi oluşumunun simülasyonları gözlemlerle daha uyumludur.”
Karanlık yıldızlar sorusu, 15 yılı aşkın bir süre önce Dr. Freese ve meslektaşı Dr. Evren. Bu iki bilim adamı, Utah Üniversitesi astrofizikçisi Dr. Paolo Gondolo ile temasa geçti ve 2008’de Physical Review Letters adlı bilimsel dergide bir makale yayınladı.
‘KISA ZAMANDA DAHA FAZLASINI BULACAĞIMIZDAN EMİNİM’
Colgate Üniversitesi’nde fizik ve astronomi yardımcı doçenti ve araştırma makalesinin baş yazarı olan Dr. Cosmin Ilie, şu bilgileri paylaşarak, “2012 yılında JWST aracılığıyla karanlık süper kütleli yıldızların gözlemlenebileceğini tahmin etmiştik” dedi:
“PNAS dergisinde yakın zamanda yayınlanan makalemizde gösterdiğimiz gibi, Curtis-Lake ve diğerleri tarafından spektroskopik olarak onaylanmış dört yüksek kırmızıya kaymalı JADES gök cismi bağlamında JWST’den gelen verileri incelerken, üç süper kütleli karanlık yıldız adayı keşfettik ve yakında daha fazlası. Eminim daha fazlasını bulacağız.”
Bilim adamları önümüzdeki yıllarda karanlık yıldızlar hakkında hangi yeni keşifleri yapacaklar? Zaman gösterecek; İşte tam da bu yüzden bilimle ilgileniyoruz.
* Bilim yazarı
Yepyeni makale Universe Today sitesinden alınmıştır. (Çeviri: Tarkan Tufan)
